Ο Σταύρος Ζουμπουλάκης γεννήθηκε το 1953 στη Συκιά Λακωνίας. Σπούδασε νομική και φιλολογία στην Αθήνα και φιλοσοφία στο Παρίσι. Υπηρέτησε πολλά χρόνια στη Μέση Εκπαίδευση. Aπό το 1998 έως το 2012 διετέλεσε διευθυντής της Νέας Εστίας, αποκαθιστώντας την ως το σημαντικότερο ελληνικό φιλολογικό περιοδικό. Από το 2013 είναι πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος· στη διάρκεια της θητείας του πραγματοποιήθηκε η μετεγκατάσταση της Εθνικής Βιβλιοθήκης στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Το 2017 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο δοκιμίου-κριτικής για το βιβλίο του Υπό το φως του μυθιστορήματος (2015) και με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών ‒ Ίδρυμα Πέτρου Χάρη για το βιβλίο του Ο στεναγμός των πενήτων. Δοκίμια για τον Παπαδιαμάντη (2016). Έχει δημοσιεύσει δεκατέσσερα βιβλία με δοκίμια και μελέτες και δύο βιβλία αυτοβιογραφικού περιεχομένου.