Το ερευνητικό έργο εστιάζει στη διερεύνηση της μεσοπολεμικής, μεταπολεμικής και μεταπολιτευτικής ελληνικής λογοτεχνικής παραγωγής, αλλά και στη συγκαιρινή, αποκαλούμενη ως «λογοτεχνία της κρίσης», και αποσκοπεί στην ανάδειξη, θεωρητική οριοθέτηση και εμπειρική στοιχειοθέτηση ενός νέου είδους στη μελέτη της νεοελληνικής λογοτεχνίας, και συγκεκριμένα της «λογοτεχνίας της εργατικής τάξης». Το σώμα των κειμένων στο οποίο εστιάζουμε περιλαμβάνει μυθιστορήματα, νουβέλες και διηγήματα που έχουν εκδοθεί από τον Μεσοπόλεμο και εξής, αλλά και διηγήματα που έχουν δημοσιευθεί σε έντυπα (λ.χ. σε λογοτεχνικά περιοδικά, εφημερίδες) είτε, πιο πρόσφατα, στο διαδίκτυο (σε πλατφόρμες, ιστολόγια, κ.ά).

Πρόκειται για έργα που: α) εστιάζουν θεματικά στις συνθήκες καθημερινής διαβίωσης της εργατικής τάξης ή στο πεδίο της εργασίας αλλά και τα παράγωγα αυτού (την ανεργία, τους αγώνες για εργατικές και κοινωνικές διεκδικήσεις), στο φαινόμενο της οικονομικής μετανάστευσης, στην επαγγελματική αποκατάσταση των προσφύγων, β) μέσω της ιδεολογικής συγκρότησής τους, ρητά ή υπόρρητα, προάγουν τα συμφέροντα της εργατικής τάξης. Ο ταξικός προσδιορισμός, βεβαίως, δεν αναδύεται ως αποκλειστική συνιστώσα υποκειμενικής συγκρότησης, καθώς το φύλο, η εθνότητα και η σεξουαλικότητα διαπλέκονται εξίσου στην κατασκευή των μυθοπλαστικών χαρακτήρων και διαφορίζουν την εμπειρία της ταξικής προέλευσης.

Το υπό διερεύνηση αντικείμενο απαιτεί μια διεπιστημονική μεθοδολογική προσέγγιση, αντλημένη από τις Ανθρωπιστικές αλλά και από τις Κοινωνικές Επιστήμες, που συνδυάζει αρχειακή έρευνα και εκ του σύνεγγυς ανάγνωση λογοτεχνικών κειμένων.

Η έρευνα, αντλώντας από πρόσφατες μελέτες των Σπουδών της Εργατικής Τάξης, των Λογοτεχνικών Σπουδών και των Πολιτισμικών Σπουδών, βασίζεται σε σύγχρονες, σύστοιχες με τις κοινωνικές εξελίξεις και επομένως επίκαιρες, θεωρητικές προσεγγίσεις της έννοιας της «τάξης» και, αντιστοίχως, της «λογοτεχνίας της εργατικής τάξης» και φιλοδοξεί: α) Να επαναφέρει στο ερευνητικό πεδίο της νεοελληνικής γραμματολογίας την –περιορισμένη άλλωστε- ενασχόληση με την έννοια της «τάξης», και β) να πραγματοποιήσει μια συνολική κριτική επισκόπηση του είδους της «λογοτεχνίας της εργατικής τάξης» στα εγχώρια συμφραζόμενα, σε αναλογία με αντίστοιχες μελέτες που αφορούν άλλες εθνικές λογοτεχνίες, ανιχνεύοντας παράλληλα διεθνικές συνδέσεις και διαπολιτισμικές ανταλλαγές.

Το ερευνητικό πρόγραμμα πραγματοποιείται μέσω του Ερευνητικού εργαστηρίου λογοτεχνικών ειδών και ιστορίας της λογοτεχνίας και είναι ενταγμένο στο ΚΕΜΕ.

Ερευνητική ομάδα:

Επιστημονικά υπεύθυνη και ακαδημαϊκή σύμβουλος: Αναστασία Νάτσινα

Αναπληρωτής ακαδημαϊκός σύμβουλος: Γιάννης Δημητρακάκης

Μεταδιδακτορική ερευνήτρια: Βασιλική Πέτσα

Υποψήφια διδάκτορας: Σοφία Ζησιμοπούλου

« Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση»